De laatste tijd voel je je wat anders dan anders. Je kunt er je vinger niet helemaal op leggen wat er met je aan de hand is, maar je voelt je bijvoorbeeld steeds vaker vermoeid, geïrriteerd en misselijk. Zelfs na activiteiten die jou normaal helemaal geen moeite kosten, kom jij met een zwaar en moe hoofd thuis. Je weet zeker dat er iets niet helemaal goed met je is, en wilt graag weten wát.
De mogelijkheid bestaat dan dat je diabetes hebt. Hier kun je gemakkelijk ook pas op latere leeftijd achter komen. Maar nu wil het zo zijn dat jij niet alleen een oplossing voor je diabetes wilt, maar dat je ook speelt met het idee om te gaan afvallen. Je wilt je lekkerder in je vel gaan voelen. Maar dan moet je eerst weten wat er precies in jouw lichaam aan de hand is, en hoe je afvalt met diabetes.
Wat is diabetes?
Diabetes is je vast geen onbekende term – er zijn immers meer dan een miljoen mensen in Nederland alleen al die lijden aan diabetes. Maar wat is het eigenlijk?
Diabetes is een ziekte die optreedt wanneer je bloedglucose (bloedsuiker) te hoog is. Je bloedglucose is jouw belangrijkste energiebron. Je haalt dit uit het voedsel dat je eet, waaronder:
[list icon=”hand-o-right” icon_color=”#f89200″]
- Brood
- Ontbijtgranen
- Fruit
- Zetmeelrijke groenten
- Sla
- Melk
- Yoghurt
- Zoetigheden
[/list]
Hierbij speelt het hormoon insuline, dat gemaakt wordt in de alvleesklier, een rol. Dit helpt glucose van je voedsel naar je cellen te verplaatsen. Dat gebeurt als volgt:
- Jij zorgt ervoor dat je voedsel naar binnen werkt, waarna dit verteerd wordt in je maag en darmen en vervolgens opgenomen wordt in je bloedstroom.
- De glucose gaat dan de cellen binnen (voornamelijk spiercellen) om gebruikt te worden als energie. Hiervoor bestaan een soort ‘deuren’ (receptoren). Maar om de deur te openen, is een sleutel nodig, insuline. Pas als insuline aanwezig is en de deur opent, kan glucose de cel in om gebruikt te worden als brandstof.
Maar in het geval van diabetes kan de glucose niet naar de cellen bewegen door te weinig insuline of een insulineresistantie. Dat betekent dat er te veel glucose in het bloed aanwezig blijft, waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt. Overmatig lichaamsvet ‘verstopt’ als het ware het slot, waardoor het moeilijker wordt voor insuline om de ‘deur’ te openen.
Insulinegebrek
Maar soms maakt het lichaam niet genoeg, of zelfs helemaal geen, insuline aan, of gebruikt het de insuline niet op de juiste manier. In dat geval blijft de glucose in je bloed aanwezig en komt het niet bij je cellen terecht. Uiteindelijk zou dit op korte en lange termijn tot gezondheidsproblemen kunnen leiden.
Diabetes is een ernstige aandoening die effect kan hebben op het hele lichaam. Iedereen kan het krijgen. Diabetes vergt een dagelijkse verzorging, en als er complicaties optreden, kan diabetes een aanzienlijke (negatieve) impact hebben op de kwaliteit van je levenhet ervoor zorgen dat je levensverwachting achteruitgaat.
Verschillende typen diabetes
Diabetes is niet één aandoening, er bestaan drie belangrijkste typen diabetes:
- Type 1
- Type 2
- Zwangerschapsdiabetes
Deze zullen hierna verder belicht worden.
Diabetes type 1
In het geval van diabetes type 1 maakt je lichaam geen insuline aan. Je immuunsysteem valt de cellen in je alvleesklier die insuline aanmaken, aan en vernietigt deze. Deze vorm van diabetes komt voornamelijk voor bij kinderen en jongvolwassenen, hoewel je het op iedere leeftijd kunt ontwikkelen. Heb je diabetes type 1, moet je iedere dag medicatie innemen om in leven te blijven.
Diabetes type 2
Als je diabetes type 2 hebt, maakt je lichaam niet genoeg insuline aan of gebruikt het insuline op de verkeerde manier. Je kunt diabetes type 2 op iedere leeftijd ontwikkelen, zelfs tijdens je kindertijd. Toch komt diabetes type 2 het meest voor onder mensen van middelbare leeftijd of ouder. Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes.
Diabetes type 2 wordt veroorzaakt door een combinatie van de volgende factoren:
[list icon=”arrow-right” icon_color=”#0645ad”]
- Aanwezigheid van diabetes bij familieleden
- Ouder worden
- Overgewicht hebben
- Weinig fysiek actief zijn
[/list]
Zwangerschapsdiabetes
Vrouwen die zwanger zijn, kunnen soms zwangerschapsdiabetes ontwikkelen. Dit gaat vaak weer weg zodra de baby geboren is. Echter, heb je zwangerschapsdiabetes gehad, loop je een groter risico om later in je leven diabetes type 2 te ontwikkelen. Soms is de diabetes die je ontwikkelt tijdens je zwangerschap zelfs eigenlijk diabetes type 2.
Symptomen van diabetes
Maar hoe kun jij er eigenlijk zelf achter komen of jij diabetes hebt? Misschien trek jij wel veel te snel de conclusie dat jij de aandoening hebt, terwijl er in feite niet zoveel met je aan de hand is. Of misschien probeer jij sommige tekenen van diabetes wel weg te wuiven – ‘’met mij is alles prima’’. Maar dat kan erg gevaarlijk voor je gezondheid zijn. Lees daarom snel de volgende symptomen!
Ben je er vroeg bij, dan zal je voornamelijk symptomen ervaren die voortkomen uit te hoge glucoseniveaus in je bloed. Deze kunnen erg mild zijn, waardoor je ze mogelijk niet direct doorhebt. Maar als je er niet op tijd bij bent, kunnen deze symptomen uitgroeien tot flinke complicaties voor je gezondheid.
Bij diabetes type 1 treden de symptomen vaak snel op, binnen een paar dagen of weken. Deze zijn ook een stuk ernstiger.
Vroege symptomen van diabetes type 1 en 2
De meest voorkomende symptomen van zowel diabetes type 1 als type 2 zijn:
[list icon=”exclamation-circle” icon_color=”#dd3333″]
- Honger en vermoeidheid. Je lichaam zet het voedsel dat je eet om in glucose, zodat dit door je cellen gebruikt kan worden als brandstof. Maakt je lichaam echter niet genoeg insuline aan, of biedt je lichaam weerstand tegen insuline, kan er geen glucose in komen. Hierdoor heb je minder energie.
- Vaker plassen en meer dorst hebben. Normaal gesproken absorbeert je lichaam glucose weer als het door je nieren gaat. Maar als je bloedsuikerspiegel stijgt door diabetes, kunnen je nieren mogelijk niet alles ‘terug stoppen’. Hierdoor maakt je lichaam meer urine aan, en daarbij is meer vocht nodig. Hierdoor moet je vaker naar het toilet, en krijg je meer dorst.
- Droge mond en jeukende huid. Omdat je lichaam vloeistoffen gebruikt om te plassen, blijft er weinig vocht over voor andere zaken. Dit kan ervoor zorgen dat je uitgedroogd raakt, en dat je mond droog aanvoelt. Door die droogte kan je huid eveneens meer gaan jeuken.
- Wazig zien. Door veranderingen in de vochtbalans in je lichaam kunnen de lenzen in je ogen op gaan zwellen. Hierdoor veranderen ze van vormen, waardoor ze zich minder goed kunnen focussen.
- Zowel mannen als vrouwen met diabetes kunnen een schimmelinfectie ontwikkelen. Schimmel teert op glucose, dus als er veel glucose aanwezig is, kan het flink groeien. Infecties groeien op iedere warm, vochtig stuk huid, waaronder tussen de vingers en de tenen, onder de borsten, in of rond seksorganen
- Langzaam helende zweren of wondjes. Als je langere tijd een hoge bloedsuikerspiegel hebt, kan dit invloed hebben op je bloedstroom en kan het schade aanbrengen aan zenuwen. Hierdoor wordt het moeilijk voor je lichaam om wondjes te helen.
- Pijn of een verdoofd gevoel in je voeten en benen. Ook dit wordt veroorzaakt door schade aan de zenuwen.
[/list]
Overige symptomen van diabetes type 1
Naast de gedeelde vroege symptomen, kunnen in het geval van diabetes type 1 ook de volgende symptomen optreden.
- Plotseling gewichtsverlies. Als je lichaam geen energie kan halen uit je eten, zal het in plaats daarvan beginnen met het verbranden van spier en vet. Je kunt gewicht verliezen, zelfs als je niet ineens anders bent gaan eten.
- Misselijkheid en overgeven. Wanneer je lichaam overgaat op het verbranden van vet, maakt het ‘ketonen’ aan. Deze kunnen zich blijven opstapelen in je bloed tot gevaarlijke hoge niveaus. Dit staat bekend als de levensgevaarlijke aandoening genaamd diabetische ketoacidose. Ketonen kunnen ervoor zorgen dat je je heel ziek gaat voelen vanuit je buik.
Overige symptomen van diabetes type 2
Ook in het geval van diabetes type 2 bestaan er nog een aantal extra symptomen waar je op moet letten. Zo link jij de volgende signalen misschien niet direct aan diabetes, maar kunnen zij toch wijzen op deze aandoening:
- Trillen
- Duizeligheid
- Honger
- Hoofdpijn
- Zweten
- Moeite met nadenken
- Prikkelbaarheid of humeurigheid
- Hoge hartslag
Merk jij dat je een aantal (of een) van deze of de voorgaande symptomen hebt, is het verstandig om voor de zekerheid even naar de dokter te gaan.
Afvallen met diabetes – hoe doe je dat?
Heb jij na het nalopen van de symptomen besloten dat je toch echt eens een bezoekje moest brengen aan je huisarts of je dokter en ben je erachter dat je diabetes hebt? Dan kan het in ieder geval geen kwaad om een speciaal dieet te volgen – je dokter zal je hier waarschijnlijk al meer over verteld hebben.
Maar als jij echt wilt afvallen met diabetes, dan kunnen de volgende tips jou daarbij een handje helpen.
Tip #1: Schakel experts in
Vertel je dokter, of andere zorgverlenende persoon die jou ondersteunt, dat je graag wilt afvallen. Deze kan jou helpen bij het opstellen van realistische doelen, waardoor je gemakkelijker gewicht kunt verliezen. Die medische begeleiding bij afvallen is – zeker bij diabetici – van enorm belang.
Tip #2: Houd je calorie-inname bij
[quote template_id=”1″]
Wie gewicht wil verliezen, moet minder calorieën naar binnen werken.
[/quote]
Maar dat betekent nog niet dat je al dat je lekker vindt uit je dieet moet schrappen. Doorgaans betekent het juist dat je voornamelijk moet letten op het soort calorieën dat je naar binnen werkt (het liefst goede!).
Probeer daarom bij te houden hoeveel en welke calorieën jij consumeert. Op die manier kun je gemakkelijker achterhalen waar jij de mist ingaat. Daarnaast kun je je maaltijden en snacks ook beter inplannen, waardoor je succesvoller zult zijn in het verliezen van gewicht.
Tip #3: Kom in beweging
Wie wil afvallen, en zeker wie diabetes heeft, zal eraan moeten geloven – fysieke inspanning. Regelmatige beweging geeft je lichaamseigen insuline een boost. Hierdoor zal je mogelijk ook minder medicatie nodig hebben. Daarnaast kan het er ook voor zorgen dat je hartslag zal dalen. Nog een plus is dat je er beter door zult slapen, meer energie zult hebben, en dat je lekkerder in je vel gaat zitten.
Tip #4: Houd je bloedsuikerspiegel in de gaten
Terwijl je je eetpatroon aanpast, meer gaat bewegen en gewicht gaat verliezen, moet je ook beter gaan bijhouden hoe je bloedsuikerspiegel eraan toe is. Dit heeft te maken met het feit dat je je medicatie mogelijk moet laten aanpassen. Dit is nodig wanneer je zowel gewicht verliest als medicatie inneemt waar je bloedglucose door moet verlagen.
Tip #5: Drink (voldoende) water
Neem als je dorst hebt gewoon een glas kraanwater. Zoetige fruitsapje of alcohol kunnen misschien (tijdelijk) je dorst lessen, maar je zult er ook enorm veel calorieën door binnenkrijgen. En niet alleen kunnen drankjes die beladen zijn met suiker het risico op diabetes type 2 verhogen, ze kunnen ook aanzetten tot gewichtstoename.
Houd je niet van kraanwater, probeer dan bijvoorbeeld een schijfje citroen toe te voegen om wat meer smaak aan te brengen.
Tip #6: Pest jezelf niet, maar steun jezelf
Zodra je eenmaal je doel voor ogen hebt (afvallen), probeer er dan voor te zorgen dat je jezelf niet gaat saboteren. Dit kan echter gemakkelijker dan je denkt. Bijvoorbeeld doordat je veel calorierijke lekkernijen in je voorraadkast hebt liggen. Hierdoor wordt het vele malen verleidelijker om toe te geven aan je suikercravings.
Let er wel op dat dat niet betekent dat je cold turkey hoeft te stoppen met suiker. Een beetje kan gen kwaad. Sterker nog, door helemaal niets meer te snoepen, wordt de kans juist groter dat je later ineens een vreetbui en dus terugval krijgt.
Tip #7: Zoek steun bij anderen
[quote type=”line” line_color=”f89200″ background_color=”f9e1c0″ font_italic=”yes” text_alignment=”center” template_id=”1″]
Samen sta je sterker dan alleen.
[/quote]
En dat geldt zeker in het geval van afvallen. Soms heb je gewoon iemand nodig die dezelfde problemen doormaakt als jij, bijvoorbeeld om tegen te klagen of juist om elkaar te motiveren harder te werken. Niemand begrijpt jou zo goed als iemand die in dezelfde soort schoenen staat – zeker als diegene net als jij diabetes heeft.
